Lợi nhuận gộp là gì? Công thức tính lợi nhuận gộp

Tình hình tài chính kinh doanh là một chỉ số quan trọng thể hiện tiềm năng phát triển của doanh nghiệp trong tương lai. Nếu tình hình tài chính của doanh nghiệp ổn định, đầy đủ, thì cơ hội thành công của nó sẽ cao. Ngược lại, nếu tài chính rối ren, doanh nghiệp có khả năng sẽ bị phá sản. Một cách để đánh giá tình hình tài chính là thông qua việc hiểu định nghĩa về lợi nhuận gộp. Trong bài viết này của Giavang.com.vn, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về những kiến thức cơ bản liên quan đến lợi nhuận gộp là gì? Hãy cùng tìm hiểu nhé!

1. Lợi nhuận gộp là gì?

Lợi nhuận gộp (Gross profit) là số tiền thu được sau khi trừ đi chi phí trực tiếp liên quan đến quá trình sản xuất và bán hàng, được tính bằng cách trừ doanh thu thuần cho sản phẩm hoặc dịch vụ khỏi giá vốn hàng bán (COGS – Cost of Goods Sold). Đây là một chỉ số quan trọng trong tài chính doanh nghiệp, giúp đo lường hiệu suất kinh doanh và khả năng sinh lời của công ty trước khi tính đến các chi phí quản lý và chi phí khác không liên quan trực tiếp đến sản xuất. Lợi nhuận gộp thường được sử dụng để đánh giá sức khỏe tài chính và hiệu suất hoạt động của một doanh nghiệp.

2. Đặc điểm của lợi nhuận gộp

Dựa vào các con số về lợi nhuận gộp, những người đầu tư sẽ xem xét và đánh giá mức độ rủi ro trước khi đưa ra quyết định đầu tư. Tại mỗi giai đoạn, có sự biến động trong chi phí và các số liệu thống kê cũng thay đổi theo thời gian. Những thay đổi trong chi phí ảnh hưởng đến lợi nhuận gộp, bao gồm:

• Chi phí cho lao động
• Chi phí cho nguyên liệu sản xuất và vận chuyển
• Chi phí hao hụt trong quá trình sản xuất
• Chi phí xuất nhập kho
• Chi phí thẻ tín dụng khi khách hàng mua sản phẩm/dịch vụ bằng thẻ
• Khấu hao của các thiết bị theo thời gian sử dụng
• Phí hoa hồng cho nhân viên bán hàng

3. Công thức tính lợi nhuận gộp

Lợi nhuận gộp là phần số tiền dư thừa sau khi trừ đi giá vốn hàng bán từ tổng doanh thu, và nó sẽ xuất hiện trong báo cáo thu nhập của công ty. Để tính lợi nhuận gộp, có thể sử dụng công thức sau:

Lợi nhuận gộp = Doanh thu thuần – Giá vốn hàng bán (COGS)

Trong đó:

Doanh thu thuần là tổng doanh thu thu được từ việc bán sản phẩm hoặc cung cấp dịch vụ, sau khi đã trừ đi các khoản giảm trừ doanh thu.

Doanh thu thuần = Doanh thu – Các khoản giảm trừ doanh thu

Giá vốn hàng bán bao gồm tất cả các chi phí liên quan đến mua nguyên vật liệu, quản lý doanh nghiệp, sản xuất, kho hàng, quảng bá sản phẩm/dịch vụ,…

Các khoản giảm trừ doanh thu bao gồm các khoản thuế như thuế xuất khẩu, thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ, cùng với các khoản chiết khấu, giảm giá, và hàng đổi trả. Tất cả những thông tin này có thể được xác định và trích xuất từ báo cáo thu nhập của công ty.

Ví dụ: Chẳng hạn, giả sử một công ty ABC chuyên sản xuất và bán sản phẩm điện tử. Trong một kỳ kinh doanh, công ty này có doanh thu là 1.000.000 đồng từ việc bán sản phẩm. Tuy nhiên, để sản xuất và bán được những sản phẩm này, công ty phải chi trả các chi phí như mua nguyên vật liệu (100.000 đồng), quản lý doanh nghiệp (50.000 đồng), chi phí sản xuất (200.000 đồng), quảng bá sản phẩm (30.000 đồng), và các khoản thuế như thuế giá trị gia tăng (20.000 đồng).

Áp dụng vào công thức lợi nhuận gộp, ta có:

Lợi nhuận gộp = 1.000.000 đồng (Doanh thu thuần) – (100.000 đồng + 50.000 đồng + 200.000 đồng + 30.000 đồng) (Giá vốn hàng bán)

Lợi nhuận gộp = 1.000.000 đồng – 380.000 đồng

Lợi nhuận gộp = 620.000 đồng

Vậy lợi nhuận gộp của công ty ABC trong kỳ kinh doanh đó là 620.000 đồng.

4. Ý nghĩa của lợi nhuận gộp là gì?

Qua lợi nhuận gộp, doanh nghiệp có thể đánh giá hiệu suất của quá trình sản xuất và kinh doanh hàng hóa, dịch vụ. Mặc dù quá trình này bao gồm nhiều yếu tố và khâu khác nhau, do đó, việc tính toán lợi nhuận gộp đòi hỏi sự cẩn trọng và chính xác để tránh nhầm lẫn giữa lãi và lỗ.

Với những tiểu thương buôn bán nhỏ lẻ, khi tổ chức và tính toán chưa rõ ràng, việc ghi chú chi tiết từng loại chi phí và hiểu rõ vai trò của chúng trở nên quan trọng. Điều này giúp doanh nhân đánh giá chính xác tình hình hoạt động của tổ chức, từ đó kiểm soát chi phí và xây dựng chiến lược kinh doanh hiệu quả.

Lợi nhuận gộp đóng vai trò quan trọng trong việc đo lường thành công của doanh nghiệp và ảnh hưởng mạnh mẽ đến quyết định mở rộng quy mô. Dựa trên số liệu thu thập được, doanh nghiệp có thể phân bổ các loại chi phí một cách hợp lý, kiểm soát lợi nhuận gộp để thu hút sự quan tâm từ nhà đầu tư.

Đây cũng là cơ sở để đánh giá và so sánh với các đối thủ cạnh tranh. Nếu lợi nhuận gộp của doanh nghiệp cao hơn so với các đối thủ trong cùng ngành, điều này cho thấy tình trạng tài chính của họ đang ổn định và mạnh mẽ.

5. Phương pháp để tối ưu hóa lợi nhuận gộp

Bằng cách tận dụng nguồn lực một cách hiệu quả, chi phí sản xuất của doanh nghiệp có thể được tối ưu hóa, đồng thời tối ưu hóa lợi nhuận gộp và quản lý chi phí. Dưới đây là một số biện pháp có thể thực hiện:

• Tăng doanh số bán hàng: Doanh nghiệp cần xem xét các chiến lược quảng bá sản phẩm, mở rộng thị trường hoặc đổi mới sản phẩm để thu hút khách hàng mới.
• Giảm chi phí sản xuất: Nỗ lực giảm chi phí sản xuất có thể thông qua việc áp dụng công nghệ tiên tiến hơn hoặc tối ưu hóa quy trình sản xuất.
• Tăng giá bán: Tuy nhiên, giá bán cần được đặt ở mức phù hợp với thị trường để không làm mất khách hàng sang sản phẩm của đối thủ.
• Tối ưu hóa quản lý chi phí: Việc quản lý chi phí hiệu quả có thể giảm thất thoát, lãng phí tài nguyên, giảm chi phí sản xuất, vận hành và quản lý, giúp tăng lợi nhuận gộp.
• Tìm kiếm nguồn những cung ứng nguyên vật liệu tốt hơn và có giá thành thấp hơn.
• Tăng năng suất lao động: Qua việc đào tạo nhân viên và sử dụng công nghệ tiên tiến hơn, doanh nghiệp có thể nâng cao năng suất lao động.

6. Những yếu tố ảnh hưởng tới lợi nhuận gộp

Giá vốn hàng hóa và dịch vụ

• Bao gồm chi phí liên quan đến nguyên vật liệu, lao động, quản lý, và vận chuyển.
• Tăng giá vốn có thể giảm lợi nhuận gộp, trừ khi có cách giảm chi phí hoặc tăng giá bán.

Doanh thu từ bán hàng và doanh số

• Tăng doanh thu và doanh số có thể tăng lợi nhuận gộp nếu giá vốn không tăng nhiều hoặc giảm.
• Điều này đòi hỏi việc tăng giá bán sản phẩm/dịch vụ và tối ưu hóa quá trình sản xuất để giảm chi phí vốn.

Các yếu tố ảnh hưởng tới lợi nhuận gộp

Nếu không thể tăng giá hoặc giá vốn tăng, lợi nhuận gộp giảm, do ảnh hưởng của các yếu tố như biến động giá, chi phí lao động, và chi phí vận chuyển.

Chi phí sản xuất

• Bao gồm lương, nguyên vật liệu, máy móc, và quản lý sản xuất.
• Tăng chi phí sản xuất làm giảm lợi nhuận gộp.

Chi phí hoạt động kinh doanh

• Bao gồm thuê mặt bằng, quảng cáo, vận chuyển, và các chi phí khác.
• Tăng chi phí này cũng ảnh hưởng đến lợi nhuận gộp.

Quản lý rủi ro và cải thiện hiệu suất

• Đánh giá và giảm thiểu rủi ro để giảm tác động tiêu cực đến lợi nhuận gộp.
• Tối ưu hóa quá trình sản xuất và vận hành, cải thiện chất lượng sản phẩm/dịch vụ, và đào tạo nhân viên để nâng cao hiệu suất.

7. Phân biệt giữa lợi nhuận gộp (Gross Profit) và lợi nhuận ròng (Net Profit)

Tóm lại, lợi nhuận gộp là số tiền mà một doanh nghiệp kiếm được từ việc bán hàng trước khi trừ đi chi phí như lương nhân viên, chi phí chung và chi phí lãi vay. Việc tính toán lợi nhuận gộp mang lại thông tin quan trọng về khía cạnh tài chính của doanh nghiệp. Điều này đặt ra sự cần thiết để hiểu rõ ý nghĩa của lợi nhuận gộp, các yếu tố ảnh hưởng đến nó, cách tính toán và sự khác biệt giữa lợi nhuận gộp và lợi nhuận ròng.